Jaką szanse ma doktorant na stypendium?

Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego kilka tygodni temu zapowiadało zmiany systemie stypendialnym. Dzisiaj publikujemy wszystkie szczegóły dotyczące stypendium dla doktorantów.

Znowelizowana ustawa Prawo o szkolnictwie wyższym wprowadza nowe możliwości stypendialne dla doktorantów.

Poniższa tabela stanowi kompletne zestawienie form pomocy stypendialnej dla doktorantów oraz osób ubiegających się o nadanie stopnia doktora, według stanu prawnego na dzień 1 października 2011 r.

W poszczególnych wierszach tej tabeli ujęto różne warianty usytuowania osoby ubiegającej się o stypendium (rodzaj studiów doktoranckich, instytucja). Dla każdego z tych wariantów wskazano wyczerpującą listę możliwości stypendialnych, dostępnych zarówno w okresie poprzedzającym otwarcie przewodu doktorskiego, jak również po jego otwarciu.

Dla większej przejrzystości, poszczególne formy stypendialne oznaczono kodami literowymi (A1, A2,….,B itd.). Formy te są omówione w poniższej tabeli. Omówienia te obejmują wyciąg informacji na ich temat zawartych w obowiązujących aktach prawnych.

A. Pomoc materialna dla doktorantów – podstawa prawna: art. 199 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. – Prawo o szkolnictwie wyŜszym (Dz. U. Nr 164, poz. 1365, z późn. zm.) i rozporządzenie wydane na podstawie art. 199c ust. 3 (projekt rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania oraz wypłacania doktorantom stypendiów ministra za wybitne osiągnięcia).

A1 - stypendium socjalne;
A2 - zapomoga;
A3 - stypendium dla najlepszych doktorantów;
A4 - stypendium specjalne dla osób niepełnosprawnych;
A5 - stypendium ministra za wybitne osiągnięcia (od dnia 1 października 2012 r.).

Podmioty przyznające pomoc materialną:
· rektor, kierownik podstawowej jednostki organizacyjnej, komisje stypendialne (A1-A4),
· dyrektor jednostki naukowej (A1-A4) (od dnia 1 października 2012 r.),
· Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego (A5) (od dnia 1 października 2012 r.).
Stypendia przyznaje się na okres semestru lub roku akademickiego.

Wysokość świadczeń ustalana jest bezpośrednio w uczelni lub jednostce naukowej.

Do przyznawania świadczeń, o których mowa w pkt A1 - A4 stosuje się odpowiednio przepisy o pomocy materialnej dla studentów, z wyłączeniem art. 174 ust. 4 oraz z zastrzeżeniem art. 199 ust. 5 ustawy.

Świadczenia dla doktorantów przyznaje się ze środków funduszu pomocy materialnej dla studentów i doktorantów na zasadach określonych przez rektora w uzgodnieniu z uczelnianym organem samorządu doktorantów, a w przypadku studiów doktoranckich prowadzanych w jednostce naukowej na zasadach określonych przez dyrektora jednostki w uzgodnieniu z samorządem doktorantów.

B. Stypendia doktoranckie - podstawa prawna: art. 200 ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym i rozporządzenie wydane na podstawie art. 201 ust. 1 (projekt rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego w sprawie studiów doktoranckich oraz stypendiów doktoranckich).

Okres pobierania stypendium doktoranckiego ustala odpowiednio w uczelni – rektor, a w jednostce naukowej - jej dyrektor.

Minimalne stypendium, nie może być niższe niż 60% minimalnego wynagrodzenia zasadniczego asystenta ustalonego w przepisach o wynagradzaniu nauczycieli akademickich (aktualnie 1044 zł).

B1. Zwiększenie stypendium doktoranckiego z dotacji projakościowej (od dnia 1 stycznia 2012 r.) przysługuje doktorantom w uczelniach publicznych i niepublicznych, wyróżniającym się w pracy naukowej i dydaktycznej.

Uprawnienie do otrzymania tego stypendium przysługuje nie więcej niż 30% najlepszych doktorantów na poszczególnych latach studiów doktoranckich.

C. Stypendia doktorskie - podstawa prawna: art. 22 ustawy o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki i rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 19 lipca 2011 r. w sprawie warunków przyznawania stypendiów osobom, którym wszczęto przewód doktorski (Dz. U. Nr 160, poz. 956, z późn. zm.).

Podmioty przyznające stypendium:
· pracodawca,
· osoba prawna,
· osoba fizyczna.

Stypendium doktorskie może być przyznane na okres nieprzekraczający 18 miesięcy.

Wysokość stypendium doktorskiego nie może być wyŜsza od minimalnej stawki wynagrodzenia zasadniczego asystenta określonej w przepisach o wynagradzaniu nauczycieli akademickich (aktualnie 1740 zł).

D. Stypendia naukowe dla wybitnych młodych naukowców – podstawa prawna: art. 5 pkt 11 ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o zasadach finansowania nauki (Dz. U. Nr 96, poz. 615, z późn. zm.) i rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 9 września 2010 r. w sprawie kryteriów i trybu przyznawania nagród za wybitne osiągnięcia naukowe lub naukowo-techniczne oraz stypendiów naukowych dla wybitnych młodych naukowców (Dz. U. Nr 179, poz. 1204).

Stypendia są przyznawane:
- naukowcom zatrudnionym w jednostkach naukowych prowadzącym działalność naukową, którzy w dniu składania wniosku nie ukończyli 35 roku życia, - na okres nie dłuższy niŜ 36 miesięcy.

Miesięczna wysokość stypendium naukowego dla wybitnego młodego naukowca nie może przekraczać minimalnej miesięcznej stawki wynagrodzenia zasadniczego przewidzianego dla stanowiska profesora zwyczajnego zatrudnionego w uczelni publicznej (aktualnie 3830 zł).

E. Stypendia dla uczestników studiów doktoranckich – podstawa prawna: art. 5 pkt 5 ww. ustawy o zasadach finansowania nauki i rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 5 listopada 2010 r. w sprawie kryteriów i trybu przyznawania oraz rozliczania środków finansowych na naukę na finansowanie działalności statutowej (Dz. U. Nr 218, poz. 1438).

Stypendia są przyznawane uczestnikom studiów doktoranckich biorącym udział w realizacji badań naukowych lub prac rozwojowych.

Wysokość świadczenia, okres otrzymywania i kryteria przyznawania stypendium, jednostki naukowe określają samodzielnie, ustalając wewnętrzne regulaminy rozdziału środków z ww. dotacji.

F. Pomoc materialna dla doktorantów przyznawana przez jednostki samorządu terytorialnego – podstawa prawna: art. 199a ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym.

Zasady przyznawania pomocy materialnej, w tym rodzaj i wysokość określa uchwała organu stanowiącego jednostki samorządu terytorialnego.

G. Stypendia naukowe dla doktorantów przyznawane przez osoby fizyczne lub osoby prawne niebędące państwowymi ani samorządowymi osobami prawnymi – podstawa prawna: art. 199b ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym.

Zasady przyznawania stypendiów zatwierdza Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego po zasięgnięciu opinii Rady Głównej Nauki i Szkolnictwa Wyższego.

W przypadku doktorantów uczelni nadzorowanych przez innych ministrów wymagana jest dodatkowo opinia tego ministra. Stypendia A - F są zwolnione z podatku dochodowego od osób fizycznych, a w przypadku stypendiów naukowych przyznawanych przez osoby fizyczne lub osoby prawne (G) po zatwierdzeniu zasad przyznawania tych stypendiów przez Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego (na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 39 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 507, z późn. zm.).

MNiSW

ostatnia zmiana: 2011-09-16