Aby umożliwić białoruskim studentom uczestniczenie w zajęciach na polskich uczelniach, polski rząd oraz białoruska opozycja powołały w 2006 roku specjalny Program Stypendialny im. Konstantego Kalinowskiego.
Jak informuje Halina Węcławek z portalu "Kresy.pl" rozpoczęła się właśnie jego trzecia edycja.
Zadaniem programu jest pomoc studentom z Białorusi relegowanym z
własnych uczelni lub uczniom, którym odmówiono dostępu do studiów
wyższych ze względu na zaangażowanie w działalność na rzecz demokracji.
Inicjatywa została powołana w marcu 2006 r. na podstawie „Listu
Intencyjnego" podpisanego m.in. przez Prezesa Rady Ministrów RP -
Kazimierza Marcinkiewicza, przedstawiciela opozycji białoruskiej -
Aleksandra Milinkiewicza oraz przedstawicieli Konferencji Rektorów
Akademickich Szkół Polskich (KRASP). Jej opiekunem został białoruski
Komitet Obrony Praw Osób Represjonowanych "Solidarność", zaś
administrację powierzono Studium Europy Wschodniej Uniwersytetu
Warszawskiego.
Uroczyste
otwarcie programu miało miejsce 5 lipca 2006 roku. Do tej pory
skorzystało z niego około 300 młodych Białorusinów, głównie osób
usuniętych wcześniej z rodzimych uczelni ze względów politycznych. W
Polsce zostali oni zwolnieni z opłat za naukę, otrzymali dofinansowanie
i miejsca w domach akademickich. Brali także udział w trzymiesięcznym
kursie przygotowawczym, na który składały się zajęcia z języków
polskiego i angielskiego oraz z informatyki. Uczestniczyli w wykładach
i konwersatoriach z zakresu kultury i historii Polski i Białorusi. W
sierpniu 2006 roku uczestnicy pierwszej edycji programu odbyli również
dwutygodniowy objazd naukowy, podczas którego zwiedzili m.in. Gniezno,
Poznań, Wrocław, Kraków, Lublin, Białystok, Gdańsk, Toruń, Łódź oraz
Częstochowę.
Przewodnicząca Komitetu Obrony Praw Osób
Represjonowanych "Solidarność" Ina Kulej uważa, że pobudki kandydatów
do ubiegania się o stypendium bywają różne. "Jest grupa osób, która
pragnie wyjechać z Białorusi niezależnie od sytuacji politycznej -
tłumaczy. - Inna grupa to osoby, które - gdyby nie możliwość wyjazdu -
nie ukończyłyby studiów wyższych. Postawy do podjęcia starań o
stypendium jednych i drugich są różne. Ten kto był zmuszony wyjechać
marzy o tym, żeby wrócić, a kto od razu miał na celu opuścić kraj,
szuka różnych sposobów, aby za granicą już zostać - ożenić się albo
znaleźć pracę, wyjechać na studia i zostać".
Jak dodaje Kulej,
jedną z podstawowych przyczyn wyjazdów młodzieży jest jednak brak
perspektyw na Białorusi, brak możliwości kreatywnego wykazania się.
"Młodzi ludzie nie wiedzą co będzie z nimi jutro, dlatego szukają
miejsca poza granicami swojej ojczyzny" - mówi przewodnicząca.
Na
pytanie czy stypendyści mają w planach powrót do ojczyzny Kulej
odpowiada, że większość z nich na pewno. "Owszem, życie różnie może się
ułożyć (...) - dodaje. - Ale o tym, że będą się nadal czuli
Białorusinami - niezależnie od tego, gdzie się będą znajdować (...),
jesteśmy przekonani. Cały czas podtrzymujemy z nimi kontakt.
Stypendyści biorą czynny udział w akcjach protestacyjnych, wspierając
swoich kolegów pod sądami podczas rozpraw. Ich marzeniem jest praca na
rzecz Białorusi, dlatego pisząc prace biorą pod uwagę jej przyszłość.
Jesteśmy pewni, że wrócą".
***
Patron programu - Konstanty
Kalinowski (ur. w 1838 r.) był uczestnikiem powstania styczniowego,
pełnomocnikiem Rządu Powstańczego w Wielkim Księstwie Litewskim,
człowiekiem zasłużonym nie tylko dla Polski, ale także dla obrony
narodowości i kultury białoruskiej. Został stracony w Wilnie w 1864
roku. Jego pamięć cieszy się ogromnym szacunkiem Białorusinów.
Źródło: naukawpolsce.pap.pl