Inaugurując nowy rok akademicki życzę, by edukacja wyższa w Polsce potrafiła w pełni sprostać zadaniu, jakie przed nią stawiamy.
Drogie Studentki, Drodzy Studenci,
Austriacki pisarz i publicysta Karl Kraus, uznawany w wielu kręgach za najcelniejsze pióro XX stulecia napisał, że „Wykształcenie jest czymś, co prawie wszyscy otrzymują, wielu przekazuje dalej, a tylko nieliczni posiadają”. Inaugurując nowy rok akademicki życzę zatem Wam – ale i sobie - by edukacja wyższa w Polsce potrafiła w pełni sprostać zadaniu, jakie przed nią stawiamy: by wyposażała młodego człowieka w odwagę otwierania kolejnych drzwi, za którymi kryją się życiowe szanse i możliwości. Wierzę, ze każdy z Was będzie nie tylko posiadał wykształcenie, ale też czerpał zeń satysfakcję i nowe możliwości.
Ale życzenia to zbyt mało. Dlatego korzystając ze sposobności, pragnę podzielić się z Wami dobrymi wiadomościami u progu nowego roku akademickiego. Mam na myśli przede wszystkim nowy studencki „pakiet finansowy”, który wypełniamy korzystnymi gwarancjami i prawami dla studentów.
Już od stycznia staraniem rządu, dzięki szybkiej ścieżce legislacyjnej, będziecie mogli cieszyć się 51-procentowymi zniżkami na przejazdy publiczną koleją. A już od października możecie starać się o nowy, przyznawany na korzystniejszych zasadach kredyt studencki. Uruchomiliśmy 100-procentowe poręczenia państwa dla studentów, którzy do tej pory nie byli w stanie przedstawić bankom wymaganego zabezpieczenia pożyczki. Dzięki temu kredyt trafi także do najuboższej młodzieży, która takiego wsparcia państwa potrzebuje najbardziej. Procedury kredytowe są teraz dużo bardziej przyjazne i elastyczne – Wasz status studenta potwierdzi ważna legitymacja studencka, dodatkowe zaświadczenia dla banku nie będą już konieczne. Ponadto, abyście byli bardziej spokojni o spłatę kredytu po studiach, wprowadziliśmy możliwość czasowego zawieszania spłaty w sytuacji utraty dochodów.
To pierwsze ważne elementy „pakietu finansowego”. W całości wypełniony zostanie on innymi zapisami po wejściu w życie nowelizacji ustaw przyjętych właśnie przez rząd i skierowanych do prac sejmowych. Mam nadzieję, że te korzystne dla Was zmiany zaczną obowiązywać za rok. Warto jednak już dziś je zapowiedzieć.
Współpracując z organizacjami studenckimi, stworzymy bowiem nowoczesny fundusz stypendialny – stypendia socjalne znacznie wyższe niż obecnie trafią do najbardziej potrzebujących, przeznaczymy na ten cel aż 75 proc. puli środków publicznych na pomoc w czasie studiów. Nowy system przewiduje też znaczące, stypendia dla studentów odnoszących największe sukcesy w nauce. Uruchomimy też „Diamentowy Grant” – specjalne stypendia i ścieżkę edukacyjną dla wybitnych studentów, którzy po obronie pracy licencjackiej czy inżynierskiej prowadzą zaawansowanie badania naukowe. Będą one mogły być zakończone doktoratem.
Co szczególnie ważne, w projekcie reformy opracowaliśmy katalog usług edukacyjnych, za które Wasze uczelnie nie będą mogły pobierać opłat – znalazły się wśród nich m.in. egzaminy komisyjne i poprawkowe, rejestracja na kolejny rok i semestr, złożenie i ocena pracy dyplomowej, wydanie suplementu do dyplomu. By wzmocnić Wasze prawa, uczelnia będzie obowiązkowo podpisywać z Wami umowę, w której określone zostaną uprawnienia i zobowiązania obu stron, by w czasie studiów nie zaskakiwały Was żadne przykre niespodzianki związane z dodatkowymi opłatami.
Tak ważne gwarancje finansowe idą w parze z nowym pakietem programowym. Po reformie Wasze uczelnie zyskają swobodę tworzenia nowych, interdyscyplinarnych lub międzywydziałowych kierunków studiów, integrujących wiedzę i umiejętności najbardziej pożądane na rynkach pracy. Takie formy studiów stanowią o sile i jakości nauki w innych krajach. W 2011 roku zrobimy pierwszy krok ku temu, aby w ciągu kilku lat sztywna lista kierunków i standardy kształcenia zostały zastąpione przez Krajowe Ramy Kwalifikacji, czyli system opisu kluczowych kompetencji, jakie w trakcie studiów powinien uzyskać absolwent. Będą one spójne z unijnym programem Europejskich Ram Kwalifikacji i w ten sposób umożliwią porównywanie Waszych kwalifikacji z kolegami z innych krajów Europy. Jeszcze szerzej otworzą się tym samym dla Was europejskie rynki pracy – Wasz dyplom będzie bowiem respektowany przez firmy i korporacje w każdym zakątku Europy. Rozpoczynający się dziś rok akademicki 2010/2011 powinien być czasem przygotowań do tak istotnej zmiany programowej na uczelniach. Tak wiele zależy więc od uczelni i od Was samych, aby dobrze ten czas wykorzystać.
Życzę Wam dobrego roku akademickiego, wielu sukcesów i bogatych naukowych doświadczeń!
Prof. dr hab. Barbara Kudrycka
Minister nauki i szkolnictwa wyższego