Młodzi naukowcy nagrodzeni w programie Lider

Czeki i certyfikaty laureatom VI edycji programu - realizowanego przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju - wręczono w Warszawie. "Upatrujemy w was nadzieję na przyszłość. Świetną, światową przyszłość polskiej nauki" - powiedział do laureatów uczestniczący w uroczystości minister nauki i szkolnictwa wyższego Jarosław Gowin.

W 6. edycji programu "Lider" o dofinansowanie starało się 358 młodych naukowców. Wyłoniono 34 najlepsze projekty. Średnio na jeden projekt młodego naukowca przypadło ponad 1,1 mln zł dofinansowania. Najwięcej zwycięskich projektów pochodzi z dziedziny inżynierii materiałowej (5) oraz nauk inżynieryjnych i technicznych (4).

W tegorocznej edycji programu Lider przyznano środki m.in. na opracowanie protezy ucha środkowego o właściwościach bakteriobójczych i projekt dot. wychwytywania gazowych form rtęci ze spalin. Ze środków programu realizowany będzie też np. projekt wykorzystania rentgenowskiej tomografii komputerowej w badaniach niekonwencjonalnych złóż ropy i gazu. Prowadzone będą też prace nad sensorami w przenośnych analizatorach oddechu.

"Polska nauka potrzebuje przede wszystkim dwóch rzeczy. Potrzebuje czegoś, co bym nazwał kulturą jakości. Potrzebuje ścigania się z kryterium doskonałości naukowej - bo takie kryterium i taką poprzeczkę trzeba sobie stawiać" - powiedział minister nauki.

Zaznaczył, że polska nauka potrzebuje też "dobrej, owocnej symbiozy ze światem gospodarki". "Chcemy budować innowacyjną gospodarkę w oparciu o zasoby polskiej nauki. Wiadomo, że w ostatnich latach nacisk na zwiększenie innowacyjności polskiej gospodarki był bardzo duży i mamy tutaj sporo osiągnięć, przede wszystkim, jeżeli chodzi o budowę szeregu nowoczesnych centrów badawczych, laboratoriów naukowych. Pod tym względem dorównaliśmy już do co najmniej wysokiej średniej europejskiej" - mówił Gowin.

Podkreślił, że w rankingach innowacyjności Polska wciąż zajmuje jednak niskie pozycje. "Wydaje się, że nadchodzą lata - być może ostatniej na wiele dekad - szansy nadgonienia dystansu do najbardziej konkurencyjnych, innowacyjnych gospodarek świata. To nadrobienie dystansu wymaga inwestycji już nie tyle w laboratoria, sprzęt, aparaturę. Wymaga inwestycji przede wszystkim w kapitał ludzki, w uczonych, zwłaszcza w badaczy młodego pokolenia" - powiedział minister.

Przypomniał, że jednym z celów rządu jest neoindustrializacja, która - jak mówił - będzie możliwa, "jeśli będzie oparta o zasoby innowacyjnej polskiej nauki". "Wiem, że konkurs, którego jesteście państwo laureatami, kładzie bardzo duży nacisk na związek nauki z biznesem, na wdrożenia. Na pewno pod tym względem polskie państwo, ten rząd (...) będziemy starali się jak najlepiej wykorzystać tę szansę, jaką jest możliwość czerpania - być może po raz ostatni na wiele, wiele lat - ze skarbca funduszy europejskich" - powiedział.

Podczas rozmowy z dziennikarzami pytany, ile z kwoty, o jaką zwiększono deficyt budżetowy, otrzyma resort nauki, odpowiedział: "Oczywiście przed nami jeszcze prace w parlamencie, ale mam nadzieję, że mimo tych dodatkowych wydatków na cele społeczne - przede wszystkim wsparcia dla polskich rodzin - uda się mi wywalczyć te 0,5 mld dodatkowych środków na naukę, przewidzianych w pierwotnym projekcie budżetu" - powiedział Gowin.

Zaznaczył, że nie ma planów wprowadzenia obowiązkowych egzaminów wstępnych na studia na wszystkich uczelniach. "Tak jak planujemy pilotażowe wprowadzenie na wybranych, wiodących uczelniach jednolitych studiów magisterskich, tak nie wykluczam też, że chętniej niż moje poprzedniczki będę udzielał zgody na wprowadzenie egzaminów na studia. Ale z całą pewnością nie będzie to rozwiązanie powszechne. Tu decyzja będzie należała do władz uczelni" - podkreślił minister.

Celem programu Lider jest aktywizacja środowiska młodych naukowców i wspieranie ich rozwoju. W 6 edycjach programu finansowanie o łącznej wartości 224 mln zł przyznano 212 naukowcom. Średni wiek uczestnika programu to 32 lata. 33 proc. nagrodzonych stanowią kobiety.