Posłowie i senatorowie poparli ustawę reformującą polskie szkolnictwo wyższe i naukę. Tym samym 2,5-letni proces powstawania Konstytucji dla Nauki dobiega końca. Ustawa trafi teraz na biurko głowy państwa – prezydent będzie miał 21 dni na jej podpisanie. Reforma to przede wszystkim wzmocnienie uczelni regionalnych, podwyżki dla nauczycieli akademickich, podniesienie jakości studiów i kształcenia praktycznego. Konstytucja dla Nauki stwarza warunki do doskonałości naukowej i proponuje nowe ścieżki kariery – zarówno dla doktorantów (szkoły doktorskie), jak i dla nauczycieli akademickich (dydaktyczna ścieżka kariery).
Doskonałość naukowa w całej Polsce oraz ułatwienia dla studentów i doktorantów
– Konstytucja dla Nauki kładzie nacisk na rozwój doskonałości naukowej. Dążymy do tego, żeby polskie uniwersytety mogły rywalizować z najlepszymi szkołami wyższymi na świecie, dlatego będziemy je wspierać poprzez konkurs „Inicjatywa doskonałości – uczelnie badawcze”. Nie zapominamy również o uczelniach
ważnych z punktu widzenia rozwoju regionalnego. Dla tego typu szkół wyższych wydzieliliśmy odrębny system finansowania, uwzględniający ich specyfikę. Są niezwykle potrzebne, dlatego też w ustawie zaproponowaliśmy niespotykany w najnowszej historii naszego kraju system wsparcia uczelni regionalnych –
powiedział wicepremier Jarosław Gowin, szef resortu nauki.
– Reforma od początku powstawała we współpracy ze środowiskiem akademickim. Dlatego mieliśmy bardzo jasny obraz potrzeb studentów i doktorantów – stwierdził wiceminister Piotr Müller. – Domagali się oni rewolucji jakościowej w kształceniu doktorantów, wzmocnienia ich praw, a także ułatwień związanych z zakładaniem rodziny. Dzięki powszechnemu systemowi stypendialnemu w szkołach doktorskich doktoranci będą mogli skupić się na pracy badawczej i pisaniu rozprawy doktorskiej, a nie na dorabianiu. A dzięki licznym rozwiązaniom prorodzinnym studentom i doktorantom łatwiej przyjdzie godzić rodzicielstwo ze studiami czy
karierą naukową – dodał wiceminister.
Podsumowanie najważniejszych zmian – Konstytucja dla Nauki to:
- Wyższy poziom kształcenia i ochrona praw studentów.
- Stypendia dla wszystkich doktorantów w nowo utworzonych szkołach doktorskich.
Z racji tego, że szkołę doktorską będą mogły utworzyć podmioty posiadające co najmniej kategorię naukową na poziomie B+ w dwóch dyscyplinach (a w okresie przejściowym podmioty posiadające uprawnienia do nadawania stopnia doktora), znacznie wzrośnie poziom studiów doktoranckich. Za tym pójdzie z kolei
- Dodatkowe wsparcie dla uczelni regionalnych, zrównoważony rozwój i Dydaktyczne Inicjatywy Doskonałości.
- Podwyżki wynagrodzeń dla nauczycieli akademickich.
- Wykładowcy z wyższym 50 proc. kosztem uzyskania przychodu.
Nauczyciele akademiccy wykonują pracę twórczą – nie będzie co do tego żadnych wątpliwości. Więcej: https://www.nauka.gov.pl/komunikaty/koszty-uzyskania-przychodu-stanowisko-mnisw-i-mf.html
- Nowe zasady ewaluacji jakości działalności naukowej.
- Systemowe wsparcie dla polskich czasopism naukowych, które konstruowane jest z myślą o czasopismach humanistycznych i z zakresu nauk społecznych.
Ustawa tworzy szeroki katalog stanowisk, których nie będą mogły zajmować osoby pracujące w organach bezpieczeństwa w latach 1944-1990 lub współpracujące z tymi organami.
- Profesjonalizacja zarządzania, większa autonomia i odpowiedzialność wspólnoty akademickiej
Konstytucja dla Nauki – dalsze kroki
Ustawa zacznie obowiązywać od 1 października tego roku, jednak środowisko akademickie jest przygotowane na zmiany – wspólne prace nad ustawą trwają bowiem od 2,5 roku, a wdrożenie reformy rozłożone jest na kilka lat. Po ogłoszonym we wrześniu 2017 roku projekcie Konstytucji dla Nauki MNiSW przez 4 kolejne miesiące prowadziło konsultacje społeczne. Na wniosek środowiska akademickiego jeszcze na etapie prac parlamentarnych Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego wprowadziło szereg autopoprawek. Więcej o harmonogramie konsultacji: http://konstytucjadlanauki.gov.pl/harmonogram-konsultacji.
Ze względu na głęboki charakter zmian w funkcjonowaniu uczelni, jaki wprowadzi ustawa, Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego będzie aktywnie wspierać społeczność akademicką we wdrażaniu ustawy. MNiSW przeprowadzi szkolenia dla pracowników administracyjnych uczelni, a także wyda poradniki i broszury informacyjne. Szczegóły resort poda wkrótce. Pobierz projekt: Rządowy projekt ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.
Rozporządzenia do ustawy – konsultacje już trwają
Koniec prac nad ustawą nie oznacza końca współpracy ze środowiskiem akademickim. Do Konstytucji dla Nauki wydane będą rozporządzenia, których część już pod koniec czerwca została skierowana do konsultacji publicznych. Lista projektów rozporządzeń znajduje się w linku: https://www.nauka.gov.pl/konsultacje.
poleca:
