Bezpieczeństwo radiacyjne w świetle doświadczeń Czarnobyla

W krótkim horyzoncie czasowym bezpośrednie efekty eksplozji reaktora objawiły się skażeniem promieniotwórczym dużych obszarów, co wymusiło ewakuację setek tysięcy mieszkańców. W perspektywie długofalowej odnotowano wzrost liczby schorzeń o charakterze onkologicznym oraz trwałe zmiany w ekosystemie – radioaktywny pył przenikał do łańcuchów pokarmowych, oddziałując na florę i faunę nawet z dala od epicentrum katastrofy. Katastrofa wpłynęła także na rozwój prawa międzynarodowego w zakresie dozoru nad instalacjami jądrowymi oraz procedur postępowania w razie przekroczenia dopuszczalnych dawek promieniowania.

Obecnie, w odpowiedzi na potrzeby ciągłego nadzoru, zespół dr hab. Jasińskiej wdrożył na dachu 10-piętrowego budynku Wydziału Matematyki, Fizyki i Informatyki UMCS sieć detektorów promieniowania. Urządzenia te rejestrują zarówno kwanty promieniowania γ, jak i cząstki naładowane promieniowania kosmicznego przenikające przez metalową obudowę. Zasięg detekcji gamma rozciąga się od kilku do kilkuset metrów w powietrzu, co pozwala na bieżąco rejestrować emisje radiacyjne z odległych źródeł. Dzięki temu mieszkańcy Lublina mogą w czasie rzeczywistym monitorować poziom radioaktywności oraz warunki atmosferyczne.

Działania badawcze oraz technologiczne podejmowane przez pracowników UMCS stanowią przykład interdyscyplinarnego podejścia do ochrony radiacyjnej – łączą spektrometrię, fizykę materiałową i inżynierię systemów pomiarowych. Współczesne systemy monitoringu, inspirowane doświadczeniami z Czarnobyla, nieustannie ewoluują, obejmując nowe metody detekcji i analizy danych, co zwiększa bezpieczeństwo społeczności oraz pozwala na szybkie reagowanie w razie niepokojących odchyleń w odczytach.

Zapisy na studia

Wszystkich zainteresowanych bieżącymi pomiarami poziomu promieniowania w Lublinie UMCS zachęca do odwiedzenia strony:
www.radioaktywnosc.umcs.pl