Polska-USA: rozszerzenie wymiany studentów, naukowców i nauczycieli
Więcej osób będzie mogło wziąć udział w programach wymiany studentów, naukowców i nauczycieli między Polską i USA w ramach Programu Fulbrighta dzięki polsko-amerykańskiej umowie, za której ratyfikacją opowiedziała się senacka komisja nauki.
Członkowie senackiej Komisji Nauki, Edukacji i Sportu 
jednogłośnie poparli projekt ustawy, upoważniającej prezydenta do 
ratyfikacji nowej umowy, której skutkiem ma być zwiększenie 
finansowego wkładu Polaków we współpracę w ramach Polsko-
Amerykańskiej Komisji Fulbrighta. 
	Jak powiedziała podsekretarz stanu w Ministerstwie Nauki i 
Szkolnictwa Wyższego, Grażyna Prawelska-Skrzypek, nowa umowa 
przewiduje, że Polska i USA będą wnosić równy wkład finansowy w 
działalność fundacji. Będzie on wynosił 1,5 mln dolarów rocznie. 
Na razie Polska nie będzie wpłacała pełnej sumy, stopniowo jednak 
będzie zwiększała swój wkład i za trzy lata oba kraje będą po 
równo finansowały wspólną działalność. Dzięki temu podwoi się 
liczba osób wyjeżdżających co roku na stypendia z Polski do USA i 
z USA do Polski.
"Do tej pory ok. 40 osób rocznie wyjeżdżało z Polski na stypendia 
do USA, w drugą stronę - ok. 35 osób. Teraz będzie to ok. 80 z 
każdej strony" - powiedziała Prawelska-Skrzypek.
	Jak dodała, do tej pory Polska wpłacała do kasy fundacji o wiele 
mniej niż Stany Zjednoczone i raczej pokrywała koszty działającej 
w Polsce fundacji organizującej wyjazdy stypendialne niż 
faktycznie finansowała same stypendia. Teraz się to zmieni. 
	Ponadto nowa umowa ma zagwarantować, że stypendia Fulbrighta będą 
zarówno dla obywateli Polski, jak i USA zwolnione z podatku oraz 
że stypendyści będą mogli podejmować pracę w trakcie trwania 
wyjazdu. 
Dzięki temu, jak tłumaczyła Prawelska-Skrzypek, możliwe 
będzie np. wykorzystanie przyjeżdżających do Polski naukowców jako 
wykładowców.
	"Do tej pory było to utrudnione. Co prawda program wyjazdu 
przewiduje często jakąś aktywność w ramach uczelni przyjmującej 
stypendystę, ale ciężko było np. powierzyć dodatkowo takiej osobie 
prowadzenie wykładów kursowych" - podkreśliła. Według niej, 
przyjeżdżający do Polski Amerykanie często byli zainteresowani 
prowadzeniem wykładów.
	Nad ustawą o ratyfikacji nowej umowy będzie jeszcze głosował cały 
Senat. 
Jeśli przyjmie ustawę, zobowiąże w ten sposób prezydenta do 
ratyfikacji umowy.
	Zanim w marcu 2008 r. sporządzono nową umowę w sprawie współpracy 
w ramach Polsko-Amerykańskiej Komisji Fulbrighta, podstawą 
wspólnych działań Polski i USA na polu wymiany akademickiej i 
naukowej były dwie umowy zawarte między rządami obu krajów: umowa 
z 22 marca 1990 r. o utworzeniu Biura Polsko-Amerykańskiej Wymiany 
Naukowej oraz zastępująca ją umowa z 20 października 1995 r. o 
utworzeniu Polsko-Amerykańskiej Komisji Fulbrighta. Umowę z 1995 
r. zawarto na okres tylko dziesięciu lat, jednak w 2005 r. obie 
strony wyraziły zgodę na kontynuowanie współpracy do czasu 
zawarcia nowej umowy.
	Program Fulbrighta został opracowany przez amerykańskiego 
prawnika, profesora akademickiego i polityka - senatora Jamesa 
Williama Fulbrighta (1905-1995). Uzyskał podstawy prawne w 1946 r. 
na mocy ustawy zatwierdzonej przez Kongres USA i podpisanej przez 
prezydenta Harry'ego Trumana.
	Główne cele Programu to inicjowanie, wspieranie i prowadzenie 
działalności w zakresie studiów, badań naukowych, szkoleń i innych 
przedsięwzięć z dziedziny nauki, szkolnictwa wyższego, oświaty, 
kultury i sztuki, realizowanych przez lub dla obywateli 
amerykańskich - poprzez wizyty i wymiany studentów, stażystów, 
wykładowców, artystów, dziennikarzy, nauczycieli, naukowców oraz 
innych osób ze środowisk nauki, kultury i sztuki.
	
Obecnie działania związane z Programem Fulbrighta realizowane są 
w ponad 150 krajach. Fundusze na Program są zatwierdzane przez 
Kongres USA. W różnych krajach działa 51 Komisji Fulbrighta, które 
w imieniu rządu amerykańskiego i rządów miejscowych sprawują 
bezpośrednią pieczę nad realizacją Programu.
	W Polsce realizacja Programu Fulbrighta trwa od w 1959 r. Od lat 
dziewięćdziesiątych pieczę nad tym sprawuje Polsko-Amerykańska 
Komisja Fulbrighta (jej wcześniejsza nazwa to Biuro Amerykańsko-
Polskiej Wymiany Naukowej). (PAP)
ostatnia aktualizacja: 2016-09-02