Psychologia to stosunkowo młoda dziedzina nauki, która w ciągu ostatnich 60 lat zaczęła rozwijać się bardzo szybko i intensywnie. Dzięki temu stała się szeroką, ciekawą i ekscytującą dyscypliną, a nowe możliwości i ścieżki rozwoju jakie zaczęła oferować wpłynęły na jej rosnącą popularność. Dziś psychologia wykorzystywana jest w wielu dziedzinach i obejmuje obszary, które łączą w sobie już nie tylko biologię, medycynę, czy matematykę, w jej rozwoju decydujące znaczenie zaczęła mieć także nowoczesna technologia.
Technologia w służbie psychologii?
Zastanawiając się nad trendami, wyzwaniami, przed którymi aktualnie stoją psychologowie, nie sposób wziąć pod uwagę dynamicznie rozwijających się nowych technologii, które wpływają na życie człowieka właściwie w każdej sferze. Wydaje się to dosyć oczywiste, lecz zmiany następują bardzo szybko i każdy rok niesie ze sobą coś nowego. Zatem musi to być także przedmiotem stałego zainteresowania psychologów - praktyków, mimo iż przyszłe kadry i kandydaci na studentów psychologii WSE, to w większości przedstawiciele kolejnych już roczników pokolenia "digital natives".
Jednym z ciekawszych pytań wśród psychologów stało się pytanie o to, w jaki sposób efektywnie przygotować nauczycieli i uczniów do funkcjonowania w nowoczesnej szkole? W poszukiwaniu odpowiedzi przychodzi nam z pomocą rozwój technologii - dzięki skanerom, tomografom i innym urządzeniom do badania mózgu rozwinęły się efektywne metod pracy umysłowej. Dla procesu uczenia się szczególnie ważny okazał się wpływ stosunkowo niedawnych odkryć neurodydaktyki, która podkreśla, że zdobywanie wiedzy w środowisku szkolnym praktycznie nie różni się uczenia się w naszym normalnym, codziennym życiu społecznym. Z neurodydaktyki płynie wiele ciekawych refleksji nie tylko dla uczniów, ale przede wszystkim dla nauczycieli, którzy powinni zrozumieć, dlaczego tak ważne jest, aby proces uczenia się wspierał funkcje i preferencje naszego mózgu. Uczenie się będzie efektywne tylko wtedy, gdy nauczyciel będzie wspierał ciekawość uczniów, pozwoli im samodzielnie stawiać pytania i poszukiwać rozwiązania problemów w przyjaznej atmosferze, a ponadto pozwoli łączyć wiedzę z emocjami i aktywnością ciała.
Komunikacja, społeczności, relacje międzyludzkie, struktura i kultura organizacji, zarządzanie zmianą oraz różnorodnością - to tematy, które m.in. zgłębiają studenci psychologii o specjalizacji menedżerskiej WSE, w każdej z tych dziedzin wpływ nowych technologii, szanse oraz wyzwania z nich wynikające są bardzo widoczne.
Podczas konferencji "Digital Age Coaching" organizowanej przez WSE specjaliści, eksperci z zakresu zarządzania, coachowie, studenci i absolwenci specjalizacji "coachingowej" dyskutowali o przywództwie i potrzebach nowoczesnych organizacji "cyfrowej ery".
Z innej strony patrząc, niektóre popularne seriale i filmy fabularne (o tym młodzież pewnie wie najlepiej) technologie przedstawiają od ciemnej strony, pojawiają się nawet artykuły w "poważnej prasie", które mówią o tym, jak automatyzacja może nam się wymknąć spod kontroli. Nawet jeśli to, co oglądamy na ekranie to tylko fantazje twórców, to kwestie związane z zachowaniem równowagi pomiędzy życiem prywatnym i zawodowym (tzw. "work-life balance") czy byciem "online" i "offline" na pewno są aktualnie także w polu zainteresowania psychologów - doradców, trenerów, terapeutów i specjalistów w zakresie rozwoju osobistego.
Od kilku lat obserwujemy także dynamiczny rozwój startupów - czyli młodych, innowacyjnych firm próbujących za pomocą technologii rozwiązać różnorodne problemy. Niektóre z nich - często interdyscyplinarne - dotykają tematów związanych z terapią psychologiczną, edukacją, diagnozą zaburzeń. Tworzone produkty - wykorzystujące algorytmy, ale także technologie z pogranicza sztucznej inteligencji, rzeczywistości wirtualnej czy rozszerzonej - nie mogłyby powstać, gdyby w zespołach nad nimi pracujących nie było psychologów. To właśnie dzięki obecnemu rozwojowi technologii możliwe stało leczenie pacjentów chorujących na ADHD, Alzheimera czy schizofrenii z wykorzystaniem gier video czy robotów terapeutycznych.
Kolejnym obszarem, w który mocno zaangażowani są psychologowie jest rynek gier video. Rola psychologów nie ogranicza się tylko do prowadzenia badań na temat gier komputerowych i ich wpływu na funkcjonowanie młodych ludzi (agresja, depresja, relacje społeczne, motywacja ale także humor, funkcje poznawcze) czy badań potrzeb rynku i potencjalnych graczy. Psychologowie są zaangażowani w proces ich projektowania, odpowiadają za tworzenie rysów osobowości poszczególnych bohaterów. To m.in. dzięki współpracy developerów z psychologami, postaci kreowane w grach tak doskonale odpowiadają rzeczywistości.
Psychologia już dawno przestała kojarzyć się jedynie z dziedziną zdrowia psychicznego. Edukacja, badania, konsulting to tylko niektóre obszary, w których pracują i rozwijają współcześni psychologowie. Z całą pewnością przed psychologią jeszcze wiele do odkrycia. Jak będzie się rozwijać, co przyniesie , co może zdarzyć się w nadchodzącym roku? Może wam uda się odpowiedzieć na te pytania.
Autorzy: dr Roksana Ulatowska - Prodziekan ds. kierunku Psychologia w Wyższej Szkole Europejskiej im. ks. Józefa Tischnera, Joanna Pająk - Opiekun merytoryczny kierunku Psychologia w Wyższej Szkole Europejskiej im. ks. Józefa Tischnera
poleca:
